به گزارش قوچان خبر؛ شهرستان قوچان با شرایط مناسب ارتباطی، اقلیمی وآب وهوایی ، ظرفیت ها و توانمندی های بالقوه و مزیت های قابل توجه همچون وجود دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی از جمله دانشگاه صنعتی، هنرستان های فنی، شهرک های صنعتی و موقعیت مرزی با کشورهای آسیای میانه و فاصله کمتر از ۴۰ کیلومتر در نقطه صفر مرزی باجگیران با شهر عشق آباد ، پایتخت ترکمنستان و دیگر ظرفیت ها در بخش های کشاورزی ، دامداری و گردشگری ، در یک نگاه اجمالی و گذرا ، متاسفانه آن گونه که انتظار بوده در طول دهه های گذشته به توسعه و پیشرفت چشمگیری دست نیافته است و در حوزه صنعت هم سهم چندانی ندارد و ظرفیت ها مغفول مانده است. با نگاهی به این موضوع و گلایه های مردمی از این حیث در شهرستان و گاه مقایسه های قوچان با برخی شهرهای استان و هم جوار ، از لحاظ توسعه و صنعت و به نوعی واکاوی ظرفیت ها و مشکلات و موانع فراراه در این شهرستان در جهت بهره مندی هر چه بهتر از ظرفیت ها ، با چندنفر از مسئولان و افراد کارشناس گفت وگو کردیم که در ادامه می خوانید.
نزدیکی به مشهد
رئیس اداره صنعت ، معدن و تجارت قوچان درباره دلایل دور ماندن قوچان از توسعه صنعتی می گوید: به نظر می رسد یکی از دلایل دور ماندن قوچان از صنعت و توسعه صنعتی ، نزدیکی این شهر به کلان شهر مشهد و کسب درآمد به شکل و شیوه های آسان تر در مشهد است ،اگرچه این نزدیکی فاصله یک مزیت به شمار می آید ، اما متاسفانه همین نزدیکی موجب شده که از سال های گذشته افرادی سرمایه دار ، مشهد را برای سرمایه گذاری به شهر و زادگاه خود ترجیح دهند و پیشرفت در کار خود را در انتقال سرمایه به مشهد و سپس مهاجرت به این شهر بدانند.
نقش کاغذ بازی های اداری
پیرایش می افزاید:البته باید در این خصوص نگاهی هم به چگونگی کار و تلاش مسئولان شهرستان درباره تشویق این افراد برای سرمایه گذاری در شهر خود و ماندگاری آنان در سال های گذشته داشت که گاه برخی سخت گیری ها و کاغذ بازی های اداری و همراهی نکردن با سرمایه گذار و کارآفرین ، به جای جذب سرمایه موجب فرار سرمایه خواهد شد. وی خاطر نشان می کند: از طرفی کسانی هم با سرمایه و توان مالی کم ، قادر به سرمایه گذاری در مشهد و حومه آن نبوده اند و به شهرهای اطراف از جمله قوچان مراجعه و سرمایه گذاری کرده اند که به طور کلی این عده نیز پس از مدتی به سبب محدودیت و کوچک بودن شهرستان و مواردی چون مشکلات رفت وآمد در طول هفته به مشهد ، در نهایت از ادامه کار منصرف شده اند و دوباره در پی عزیمت به مشهد بوده و باز گشته اند و شاید درافق نگاه و آینده خود، امکان رشد و تبدیل واحد خود به واحد بزرگ تر یا کارخانه را در بازگشت و سرمایه گذاری در کلان شهر مشهد دانسته اند. پیرایش تصریح می کند: قوچان به لحاظ برخورداری از فضاهای علمی ،فرهنگی و دانشگاهی ، در شرایط مناسبی قرار دارد و اکنون هم که وجود دانشگاه صنعتی شرق کشور یک مزیت قابل توجه است ، اما طی سال ها ، در جهت ایجاد فرصت های سرمایه گذاری و بسترسازی ها در این زمینه ، تربیت نیروهای کارآمد ، کارآفرین و مدیران صنعتی برای شهرستان ، کاری ضروری بوده که این اتفاق آن گونه که باید نیفتاده یا به نوعی کم کاری و غفلت شده است.رئیس صمت قوچان گفت: در کنار این مسائل و بحث ها ، هم اکنون با وجود دو شهرک صنعتی در قوچان و دارا بودن زیرساخت ها و تاسیساتی چون تصفیه خانه فاضلاب در شهرک و امکانات آب ، برق ، گاز و تلفن ، شرایط برای سرمایه گذاری و فعالیت های تولیدی و صنعتی فراهم است و واحدهای مختلفی نیز فعالیت دارند که به طور عمده کارخانه های بزرگ لبنی ، تولیدات و فعالیت های قابل توجه دارند و سال گذشته نیز دو واحد به عنوان واحد نمونه کشوری انتخاب شدند که در تولید فراورده های لبنی سهم به سزایی در کشور دارند و۲۰ درصد پنیر پیتزا در قوچان تولید می شود. پیرایش با اشاره به این که در سال های اخیر تعدادی از واحدهای تولیدی شهرستان به دلایلی چون کمبود سرمایه یا بدهی بانکی دچار مشکل و بعضی تعطیل شدند تصریح می کند:درهرحال ما از ایجاد صنایع کوچک و جدید غافل نیستیم و این واحدها باید موردحمایت قرار گیرند و به فعالیت خود ادامه دهند اما توجه خاصی نیز به واحدهای بزرگ و سرمایه گذاری های زیاد داریم و سعی برآن است تا بتوانیم هرچه بیشتر سرمایه گذاران بزرگ را جذب کنیم که البته توفیقاتی هم داشته ایم و مسئولان شهرستان نیز پیگیری می کنند.
بهره کم از سرمایه گذاری های دولتی
فرماندار قوچان نیز با تاکید بر پشتیبانی از تولید داخلی و رفع موانع تولید و سرمایه گذاری اظهار می کند: در هر صورت چندسالی است که کشورمان دچار مشکلات تحریم است و اکنون هم که کرونا به این مشکلات اضافه شده ودر نهایت رشد منفی اقتصادی در کشور را به دنبال داشته است ، اما در این خصوص شهرستان قوچان با وجود همه ظرفیت ها و توانمندی ها، طی چند دهه گذشته آن گونه که باید توسعه پیدا نکرده و در بخش صنعت نیز رشد و سهم قابل توجهی نداشته است ، به ویژه این که به هر شکل نتوانسته است از سرمایه گذاری های بخش دولتی به خوبی بهره مند شود یعنی تا قبل از برنامه خصوصی سازی و واگذاری واحدها به بخش خصوصی ، می توانسته از این فرصت و موقعیت و امکانات سرمایه ای بخش دولتی استفاده قابل توجهی داشته باشد تا چند واحد تولیدی و صنعتی با زمینه های خوب سرمایه ای و اشتغال در شهرستان ایجاد شود و در اقتصاد آن موثر باشد. مرآتی افزود: در همان مقطع زمانی خیلی از شهرستان های استان و هم جوار قوچان در ایجاد واحدهای صنعتی و تولیدی از قبیل سیمان ، فولاد، پتروشیمی ، خودرو و قطعه سازی از سرمایه گذاری دولتی بهره مند شدند و سهم خوبی را به خود اختصاص دادند که با نگاهی به این واحدها و سرمایه گذاری ها می بینیم که به نوعی قوچان مغفول مانده است .وی ادامه می دهد: با توجه به واگذاری سرمایه گذاری های دولتی در واحدهای تولیدی به بخش خصوصی، اکنون دیگر نباید از دولت توقع زیادی داشت که درقوچان سرمایه گذاری کند و واحدهای تولیدی و صنعتی برای آن ایجاد شود ، بلکه حال باید در جذب سرمایه های بخش خصوصی و سرمایه گذاران بزرگ و کارآفرینان تلاش و از آنان دعوت کنیم و با ایجاد بسترسازی های مناسب هر گونه عقب افتادگی در بخش صنعت و توسعه را جبران کنیم و باید تحرک بیشتری نسبت به قبل در این خصوص داشته باشیم .همچنین فضای نخبگان را به گونه ای مدیریت کنیم که همه در کنار هم قرار گیرند و لازم است از توسعه جریانات سیاسی ، یک فصل مشترکی ایجاد کنند و همه با هم باشند و در جهت توسعه و پیشرفت شهرستان تلاش کنند. فرماندار قوچان خاطرنشان می کند: در عین حال نمی توان گفت در قوچان اصلا اقداماتی در جهت تولید و صنعت انجام نشده است و این که خیلی هم در محرومیت نیست و به نوعی نباید خودزنی کرد.اما شاید در گذشته آن طور که باید نتوانسته است موفق عمل کند چراکه دست کم در این شهرستان وجود مجتمع بزرگ صنعتی دوچرخه سازی اهمیت بسیاری دارد و آساک دوچرخ به عنوان یک برند معتبر ، شناخته شده و مشهور است .همچنین کارخانه کاشی که آن هم از واحدهای بزرگ و مطرح است . هر چند این دو واحد در سال های اخیر دچار مسائل و مشکلاتی از جمله کمبود نقدینگی شده اند که خوشبختانه همراهی و پیگیری شهرستان و مساعدت مسئولان امر در رفع مشکل این واحدها موثر واقع شده و فعالیت آن ها ادامه یافته است که همچنان در جهت رفع مشکلات و موانع تولید در این واحدها تلاش وهمکاری می شود .اما به هر شکل از ظرفیت های شهرستان به خوبی استفاده نشده است و شهرستان قوچان می توانست شرایط بهتری داشته باشد.
ضرورت به روز رسانی ها
فرماندار قوچان با اشاره به موقعیت مناسب مرزی شهرستان ، راه های دسترسی ، استعدادهای کشاورزی و دام پروری و گردشگری می گوید: تصورم این است که باید در همه حوزه ها و همچنین صنایع تبدیلی ، خود را به روز رسانی کنیم و با توجه به کاهش بارندگی ها ، باید رویکردها را تغییر دهیم و در بخش کشاورزی اصلاحاتی ایجاد کنیم و به سمت کشت های گلخانه ای و ترویج آن برویم . در امور دام نیز سرمایه گذاری های لازم و خوب انجام شود و دامداری ها صنعتی شود که افت منابع آبی زیرزمینی در دشت ها نگران کننده است و محصولاتی باید تولید شود که نیاز کمتری به آب داشته باشد. در حوزه گردشگری نیز با توجه به وجود مناطق نمونه گردشگری در شهرستان همچون سد تبارک و دره یوسفخان و به ویژه دره شمخال و دیگر نقاط باید با برنامه ریزی های مناسب در جذب سرمایه گذاران بکوشیم واز این امکانات و ظرفیت ها به خوبی بهره مند شویم.
ظرفیت های کشاورزی شهرستان
یکی از کارشناسان بخش صنعت نیز می گوید: از ظرفیت های کشاورزی این شهرستان و تنوع محصولات زراعی و باغی آن هم باید هر چه بهتر استفاده کنیم و در ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی نیز بیشتر بکوشیم.این درحالی است که یکی از رشته های تحصیلی دانشگاه آزاد قوچان ،رشته مهندسی صنایع غذایی است که در جای خود حائز اهمیت است . وی می افزاید: قوچان از دیرباز در تولید محصول باارزشی چون انگور و کشمش و صادرات کشمش بی دانه ، جایگاه خوبی داشته و دارد که باید از این ظرفیت به خوبی استفاده شود ودر این خصوص لازم است نشست ها و همایش های تخصصی و حتی جشنواره انگور و کشمش در قوچان برگزارشود. همچنین شهرستان قوچان در تولید شیر به عنوان یک قطب تولید لبنیات مطرح است.این شهرستان در دام پروری یا تولید خشکبار نیز دارای اهمیت خاصی است و در نهایت همه این مزیت ها و ظرفیت ها نیاز به برنامه ،سرمایه گذاری و حمایت از تولید وسرمایه گذار دارد که ایجاد واحدهای بسته بندی مناسب برای خشکبار از آن جمله است.
ترکیب ناهمگون مدیریت و مالکیت
یک مدرس دانشگاه نیز می گوید: یکی از مسائل مهم در فعالیت های صنعتی و تولیدی، پیوستگی مدیریت و مالکیت است که دست به گریبان بخش تولید و صنعت شده است . یعنی باید مدیریت یک واحد با مالکیت آن از هم جدا باشد به ویژه در واحدهای کوچک و متوسط ، به این معنا که اگر کسی دارای سرمایه باشد و بخواهد به فرض کارخانه ای را راه اندازی کند ، مدیریت آن را هم حق مسلم خود می داند.در صورتی که باید بداند مدیریت، یک علم است و باید بهای آن را بپردازد و ازتجارب دیگران استفاده کند تا واحد صنعتی به صورت هدفمند فعالیت کند.سعیدی ادامه می دهد: ارتباط صنعت و دانشگاه نیز باید بیشتر شود و واحدها باید از ایده ها و پژوهش و تحقیقات علمی دانشگاهی بهره ببرند که می تواند عرصه تبدیل علم به عمل را فراهم سازد و در این خصوص دانشجویان به صورت علمی با مسائل واقعی موجود در واحدهای صنعتی آشنا شوند که درنهایت زمانی که جذب بازار کار می شوند دارای تجربه باشند. وی یادآور می شود:در هر حال مشکلات موجود در اقتصاد بر یکدیگر اثر متقابل دارند ودرصورت نبود اقدام مناسب برای رفع وحل چالش های اقتصادی کشور، مشکلات ، بزرگ تر و عمیق تر می شود . انتظار می رود با همراهی ، همدلی و تلاش همه دستگاه ها و مسئولان ، گام های بلند و موثری در جهت رفع موانع و مشکلات تولید برداشته و زمینه های اشتغال مولد و پایدار و فرصت های شغلی لازم در شهرهایی چون قوچان نیز فراهم شود.